Чӑваш Енӗн Финанс министерстви кредит илекенсем республикӑра йышланнине пӗлтерет. Кун пирки вӑл хӑйӗн сайтӗнче ӗнер ҫырнӑ.
Кӑҫалхи ҫул ҫулта Чӑваш Енри банксем 61,9 млрд тенкӗлӗх кредит панӑ, ку вӑл пӗлтӗрхи ҫав тапхӑртинчен 34,2 процент нумайрах.
Пирӗн тӑрӑхра кредит илнисен укҫа виҫи иртнӗ ҫулхи пӗрремӗш ҫул ҫултинчен 4,6 процент пысӑкрах, пӗтӗмӗшле хисеп 153,9 миллиард тенкӗпе танлашать. Ку шутран 69,7 миллиарчӗ — предприятисен тӳпи, уйрӑм ҫынсенче – 84,2 млрд тенкӗ.
Кредит илекенсем йышлланнине банкра ӗҫлекенсем процент ставки пӗчӗкленнипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Финанс мар предприятисене паракан кредитӑн процент ставки ҫӗртме уйӑхӗнче ҫулталӑк каяллахинчен 4,1 пункт пӗчӗкленсе 9,9 процента ҫитнӗ, уйрӑм ҫынсене пани 2,8 пункт чакса 13,9 процентпа танлашнӑ.
«Чӑвашавторанс» патшалӑхӑн унитарлӑ предприятине республика бюджетӗнчен укҫа уйӑрас ыйтӑва ӗнер иртнӗ ЧР Патшалӑх Канашӗн сесийӗнче пӑхса тухмаллине эпирпӗлтернӗччӗ. Чӑн та, хыснаран 65 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрӗҫ. Вӑл укҫа предприяти ӗҫченсене шалу илме унччен кредит илнин тӗп парӑмне тата процента тӳлеме кайӗ.
Ҫав вӑхӑтрах предприяти 2014-2015-мӗш ҫулсенче ҫӑмӑллӑхлӑ категорири ҫынсене турттарнишӗн республикӑн Финанс министерствинчен 127 миллион тенкӗ шыраса илесшӗн пулнӑ. Ҫак шутпа суда ҫитнӗ. «Правда ПФО» Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗн картотекине тишкернӗ те суд предприятие майлӑ йышӑну кӑларманнине асӑрханӑ. ЧР Арбитраж сучӗн ларӑвӗ ӗнер иртнӗ.
«Чӑвашавтотранс» предприятири йывӑр лару-тӑру пирки эпир унччен те пӗлтерсех тӑнӑччӗ.
Патшалӑх закупкисен сайтӗнче кивҫен илессипе ҫыхӑннӑ пӗлтерӳсем вырнаҫтарнӑ. Вӗсенчен пӗрне — Шупашкар хули, теприне — Чӑваш Республики. Вӗсем иккӗшӗ те хӑйсен хыснин дефицитне кредит илсе тултарас шухӑшлӑ.
Асӑннӑ икӗ пӗлтерӳрен Шупашкар хула администрацийӗ кивҫене пайталлӑрах условипе илме тӗллев лартнине Андрей Иванов журналист асӑрханӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енӗн Финанс министерстви пӗлтерӗве ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче вырнаҫтарнӑ, Шупашкар хула администрацийӗ — ҫӗртмен 13-мӗшӗнче.
Аукцион расналӑхӗ — кивҫен укҫашӑн мӗн чухлӗ процент тӳлеме хатӗр пулни. Республика 2 млрд тенке 365 кунлӑха ҫулталӑкра 11,5 процентлӑ ставкӑпа илесшӗн, Шупашкар хула администрацийӗ — 1,11 миллиард тенке 730 кунлӑха 10,34 процентлӑ ставкӑпа.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ сайтӗнче тӳре-шара мӗн чухлӗ ӗҫлесе илни пирки ҫырса кӑтартнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, иртнӗ ҫул Михаил Игнатьев Элтепер 3,74 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Ку вӑл виҫемҫулхинчен 250 пин тенкӗ ытларах. Кунсӑр пуҫне унӑн хушма тупӑш 424 пин тенкӗпе танлашнине кура пӗтӗмӗшле 4,16 миллион тенке ларнӑ.
Иван Моторин премьер-министрӑн тӗп тупӑшӗ 4,35 миллион тенкӗ, 900 пин тенки пурлӑх сутса туни тесе хыпарланӑччӗ. ЧР Элтеперӗн администрацийӗн ертӳҫи Юрий Егоров пӗлтӗр 3,51 миллион тенкӗ ӗҫлесе илнӗ. Тӗп суйлав комиссийӗн пуҫлӑхӗ Александр Цветковӑн тупӑшӗ 3,5 миллион тенкӗпе танлашнӑ.
Министрсен тупӑшӗ пирки сӑмаха паян иртнӗ чӑваш парламенчӗн сессийӗнче хускатнӑ. Светлана Енилина финанс министрӗ республикӑри тӳре-шаран шалӑвӗ пӗлтӗр ӳсменнине пӗлтернӗ. Сӑмах май, вӑл пӗлтӗр унчченхинчен 255 пин тенкӗ сахалрах ӗҫлесе илнӗ. Финанс министрӗ депутатсене ӑнлантарнӑ тӑрӑх, тӳре-шаран пӗтӗмӗшле тупӑшӗ пысӑкланни пурлӑх сутса тупӑш курнипе, преподавательте тӑрӑшнипе, усӑ курма отпускшӑн компенсаци илнипе ҫыхӑннӑ.
Канаш районӗнчи Шӑхасанти Геннадий Редьков ялта Культура ҫурчӗ тутарассишӗн РФ Президенчӗн Йышӑну пӳлӗмне ҫитнӗ. Мускава кайма тивмен-ха ӑна: видеоконференц-ҫыхӑну мелӗпе унта ӗнер йышӑну ирттернӗ. Хальхинче халӑх ыйтӑвне ҫӗршыв ертӳҫин пулӑшуҫи Игорь Щеголев итленӗ.
Чӑваш Ен ҫыннин ыйтӑвӗпе Президент пулӑшуҫи республика Элтеперне Михаил Игнатьева, РФ культура министрне Владимир Мединские, РФ ял хуҫалӑх министрне Александр Ткачёва ӗҫлеме хушнӑ. Вӗсене мероприятисен планне хатӗрлеме каланӑ.
Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче финанс министрӗ Светлана Енилина Шӑхасанти Культура ҫурчӗн проект документацийӗ патшалӑх экспертизи тухнине пӗлтернине палӑртнӑ. Хутсене ырласан проектпа федераци программине хутшӑнасшӑн, республика хыснинчен укҫан пӗр пайне уйӑрма хатӗр тесе хыпарланӑ. Ӗҫе килес ҫул пуҫӑнас шанчӑк пур.
Маларах Чӑваш халӑх сайчӗ Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Аксаринти Агентий ФАПшӑн пӑшӑрханнине, ҫав ыйтупа вӑл кӑрлачӑн 24-мӗшӗнче Общество телевиденийӗн тӳрӗ эфирта пыракан «Отражение» кӑларӑмне шӑнкӑравланине пӗлтернӗччӗ.
Кӑҫалхи ҫулӑн пӗрремӗш уйӑхӗнче Улатӑр хулин хысни хӗсӗннӗ. Иртнӗ ҫулхи кӑрлач уйӑхӗпе танлаштарсан, унтисен хыснине укҫа-тенкӗ 15,9% сахалтарах кӗнӗ. Элӗк районӗнче 11,5% чакнӑ.
«Хыпар» издательство ҫурчӗн сайчӗ Чӑваш Енӗн Финанс министерстви пӗлтерни тӑрӑх хыпарланине ӗненсен, кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне муниципалитетсен бюджетне налук тата налук мар тупӑш пурӗ 544,9 млн тенкӗ кӗнӗ. Асӑннӑ суммӑран 399,9 миллионӗ — налук.
Пӗлтӗрхи ҫак вӑхӑтрипе танлаштарсан тупӑш шайне 19 районта ӳстернӗ. Уйрӑмах аван ӗҫленисен шутӗнче Ҫӗрпӳ (ӳсӗм 64,1%), Шупашкар (33,0%), Йӗпреҫ (17,2%), Красноармейски (17,0%) тата Шӑмӑршӑ (16,6%) районӗсене асӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах хӑйсем туса илекен тупӑш виҫи ҫичӗ муниципалитетра чакнӑ.
«Коммерсантъ Деньги» журнал кӑрлачӑн 28-мӗшӗнче пичетленӗ «Карта честности» статьяра сывлӑх сыхлавӗ валли регионсем оборудовани, ытти хатӗр-хӗтӗр туянма мӗн чухлӗ укҫа уйӑрма янине тишкернӗ. Перекетлисене тата укҫана шыв пек юхтаракансене уйрӑм список тусах палӑртнӑ. Чӑваш Ен те ҫав танлаштарӑмра пур. Ытлашши тӳленине процентпа пӑхнӑ чухне пирӗн тӑрӑх ҫӳлти йӗркене йышӑннӑ. Тӑван республикӑмӑр хыҫҫӑнхисем — Брянск облаҫӗ, Алтай, Ханты-Мансийск тата Тутарстан.
Журналта илсе панӑ факта тӗрӗслеме Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хушнипе ятарлӑ комисси йӗркеленӗ. Экономика министерствин, Финанс министерствин, ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн Тӗрӗслевпе халӑх хӑрушсӑрлӑхӗн управленийӗн, Пурне те тивӗҫ медицина страхлав фончӗн территорири органӗн пайташӗсем хаҫат илсе кӑтартнине хаклӗҫ.
Чӑваш Ене килмелли 80 миллиона пирӗн региона ярса памӗҫ. Ҫӗнӗ ҫул умӗнхи хавассӑр хыпара Александр Белов журналист паян «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫатра пӗлтернӗ.
Пирӗн тӑрӑха уйӑрма палӑртнӑ 79,6 миллион ытларах тенке касса илесси пирки хушӑва РФ финанс министрӗ Антон Силуанов раштавӑн 16-мӗшӗнчех кӑларнӑ. Ун пек тума федераци министрӗ Чӑваш Ен спорт объекчӗсене хӑпартма хӑй енчен укҫа уйӑрманнипе сӑлтавланӑ.
Маларах республика пирӗн тӑрӑхри культура отраслӗ валли федералсем уйӑрма палӑртнӑ 150 миллионсӑр тӑрса юлнӑ. Вӑл укҫана Чӑваш патшалӑх филармони ҫуртне юсама ярасшӑн пулнӑ. Анчах хут ӗҫӗнчи кӑлтӑксене пула федераци хыснинчен ҫав укҫа килеймен. Ун чухне «кӗмӗл» республикӑн Культура министерстви ӗҫлесе ҫитерейменнипе катӑлса юлнӑ-мӗн.
Чӑваш Енри ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче тӑрӑшакан ҫамрӑксене малашне ӑспаруҫӑсем (наставниксем) пулӑшӗҫ.
Республикӑра ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче ӑспаруҫӑсен институтне йӗркелеме йышӑннӑ. Ятарлӑ Хушӑва алӑ пуснине республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев паян Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче пӗлтернӗ.
Михаил Васильевич ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсенче кадрсем хальхи вӑхӑтра ҫамрӑкланса пынине палӑртнӑ. Унта тӑрӑшакансен 28 проценчӗ – 30 ҫултан ҫамрӑкрах. Кадр резервӗнче 250-а яхӑн ҫамрӑк тӑрать. Михаил Игнатьев влаҫ тытӑмӗнчисен пӗрре виҫҫӗмӗш пайӗ 30–35 ҫулсенче пулччӑр тесе шухӑшланине пӗлтернӗ. Ӑспаруҫӑсем патшалӑхӑн граждан служащийӗнче тимлеме тин кӑна пуҫланисене пулӑшса пырӗҫ. Кун пек опыта республикӑн Финанс министерствинче пурнӑҫа кӗртсе пӑхнӑ.
Ӑслӑлӑхпа тӗпчев финанс институчӗ (НИФИ) Раҫҫей Федерацийӗн субъекчӗсен хысна енӗпе танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Кӑҫалхи 9 уйӑха тишкернӗ те, Чӑваш Республикин хысна уҫҫӑнлӑхӗ сисӗннӗ. Ку енпе пирӗн тӑрӑх Атӑлҫи регионӗсем хушшинче виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.
Ҫӗршыври 85 субъект хушшинче маларах вӑл 19–20-мӗш вырӑнсенче тӑнӑ пулсан, халӗ кӑтартӑва ӳстерсе 16-мӗш вырӑна ҫитнӗ, малта пыракан регионсен ушкӑнне кӗнӗ.
Ӑслӑлӑхпа тӗпчев финанс институчӗ ҫак хаклава Раҫҫей Федерацийӗн Финанс министерстви ыйтнипе пурнӑҫлать. Пӗтӗмлетӗве хатӗрленӗ чухне субъектсенчи хыснана ҫулталӑкра епле пурнӑҫланине, бюджет саккунне ҫӗнӗлӗхсем кӗртнине, аналитика кӑтартӑвӗсене, финанс тӗрӗслевне тата ытти пайсене тишкереҫҫӗ.
-8.7 °C